راهکارهای امنیت در اینترنت اشیا + آشنایی با پروتکل‌ها و رمزگذاری‌های کلیدی برای مبتدیان

امنیت در اینترنت اشیا (IoT) یکی از موضوعات کلیدی در دنیای فناوری است. دستگاه‌های IoT که در خانه‌ها، صنایع و زیرساخت‌های عمومی استفاده می‌شوند، اغلب با تهدیدات امنیتی مواجه هستند. در این مقاله به معرفی پروتکل‌ها و روش‌های رمزگذاری می‌پردازیم که برای حفظ امنیت این دستگاه‌ها ضروری است.

چرا امنیت در اینترنت اشیا اهمیت دارد؟

اینترنت اشیا طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها مانند ترموستات‌های هوشمند، ساعت‌های هوشمند و حسگرهای صنعتی را شامل می‌شود. این دستگاه‌ها داده‌هایی را تولید، انتقال و پردازش می‌کنند که در صورت نبود امنیت می‌توانند هدف حملات سایبری قرار گیرند. چالش‌های امنیتی رایج در این حوزه عبارتند از:

• استفاده از رمزهای عبور پیش‌فرض و ضعیف.
• انتقال داده‌ها بدون رمزگذاری.
• نرم‌افزارهای قدیمی و بدون به‌روزرسانی.

راه‌حل این مشکلات با شناخت پروتکل‌ها و روش‌های رمزگذاری مناسب آغاز می‌شود.

پروتکل‌های کلیدی امنیت در اینترنت اشیا

برای ارتباط ایمن بین دستگاه‌های IoT، استفاده از پروتکل‌های مناسب ضروری است. در ادامه به معرفی پروتکل‌های مهم می‌پردازیم:

1. MQTT (پروتکل پیام‌رسانی سبک):
   • مناسب برای شبکه‌های کم‌پهنا و دستگاه‌های کم‌مصرف.
   • استفاده از رمزگذاری TLS/SSL برای محافظت از داده‌ها.
   • پیشنهاد: فعال‌سازی TLS/SSL و استفاده از روش‌های احراز هویت قوی.
2. CoAP (پروتکل کاربرد محدود):
   • طراحی‌شده برای دستگاه‌های محدود با امنیت DTLS.
   • پیشنهاد: پیکربندی DTLS برای جلوگیری از شنود و دستکاری داده‌ها.
3. HTTPS (پروتکل امن انتقال متن):
   • استفاده گسترده در واسط‌های وب و APIهای IoT.
   • پیشنهاد: اطمینان از استفاده از گواهینامه‌های معتبر TLS/SSL.
4. Zigbee:
   • پروتکل بی‌سیم پرکاربرد در دستگاه‌های هوشمند خانگی.
   • استفاده از رمزگذاری AES-128.
   • پیشنهاد: چرخش دوره‌ای کلیدهای شبکه و ایمن‌سازی فرایند اتصال دستگاه‌ها.
5. LoRaWAN:
   • مناسب برای شبکه‌های کم‌مصرف و طولانی‌برد.
   • رمزگذاری دو‌لایه (در سطح شبکه و برنامه).
   • پیشنهاد: استفاده از کلیدهای قوی و مدیریت کلید مناسب.

روش‌های رمزگذاری ضروری

رمزگذاری تضمین می‌کند که داده‌های منتقل‌شده در صورت شنود توسط مهاجم قابل درک نیستند. برخی از روش‌های رمزگذاری مهم شامل موارد زیر هستند:

1. AES (استاندارد رمزگذاری پیشرفته):
   • الگوریتم رمزگذاری متقارن و پرسرعت.
   • پیشنهاد: استفاده از AES-128 یا AES-256 برای توازن بین امنیت و عملکرد.
2. RSA:
   • الگوریتم رمزگذاری نامتقارن برای تبادل کلید امن.
   • مناسب برای ارتباطات امن با TLS/SSL.
3. ECC (رمزنگاری منحنی بیضوی):
   • روشی بهینه برای محیط‌های محدود با منابع کم.
4. TLS/SSL:
   • پروتکل‌های امن برای انتقال داده‌ها.
   • پیشنهاد: استفاده از نسخه‌های جدید TLS (مانند TLS 1.3).

بهترین شیوه‌های امنیتی در اینترنت اشیا

• تغییر رمزهای عبور پیش‌فرض.
• به‌روزرسانی منظم نرم‌افزار دستگاه‌ها.
• تفکیک شبکه برای جداسازی دستگاه‌های IoT.
• استفاده از گذرواژه‌های قوی و منحصربه‌فرد.
• نظارت مداوم بر دستگاه‌ها و انجام ممیزی امنیتی.

برد توسعه wemos D1 بر پایه ESP8266